Historia
Pierwsze ślady życia ludzkiego spotyka się w pobliżu Gopła w Broniszewie i Wierzbinku. Na placu byłej szkoły podstawowej w Broniszewie w czasie plantowania moreny czołowej znaleziono wiele garnków glinianych z popiołami ludzkimi, zapewne pochodzenia kultury łużyckiej (okres epoki brązu ok. 1300 – 1100 p.n.e.). W Wierzbinku i jego pobliżu odkryto cmentarzysko kultury pomorskiej i znaleziono zabytki kultury pucharów lejkowatych m.in. : siekierki, krzemienie, toporki kamienne, (neolit – młodsza epoka kamienia ok. 1700 l. p.n.e.). We wsi Noć wychowywała się Rzepicha, żona Piasta Kołodzieja, księcia Polan. Nieprzeciętnym wydarzeniem był ślub i wesele młodej pary założycieli wielkiej dynastii Piastów.
Począwszy od roku 966 okoliczna ludność oficjalnie przyjmowała chrześcijaństwo. Zniknęła wtedy gontyna pogańska w obecnej miejscowości Sadlno, a na jej miejscu zbudowano drewniany kościół chrześcijański.
W roku 1331 ludność tutejsza przeżywała najazd Krzyżaków. W drodze powrotnej z sieradzkiego i kaliskiego Krzyżacy przybyli do Ślesina skąd pewna grupa skierowana została do Piotrkowa Kujawskiego przez obecne Leśnictwo i Starą Rudę gdzie teraz stoi krzyż.
W okresie przedrozbiorowym przez Synogać i Boguszyce przebiegała droga tranzytowa łącząca południe Polski z Pomorzem. Wkrótce po drugim rozbiorze Polski (1793) nastąpił masowy napływ kolonistów niemieckich.
W wyniku kolonizacji powstały nowe osiedla tzw. Holendry. Niektórzy koloniści z biegiem czasu spolonizowali się. W dużej swej masie przetrwali do końca II wojny światowej.
W połowie XIX stulecia, panująca epidemia cholery częściowo wyniszczyła ludność.
W okresie powstania styczniowego miały miejsce na terenie obecnej gminy liczne bitwy i potyczki powstańców z Rosjanami, np. bitwa pod Ruszkowem (20.04.1863 r.). Poległych powstańców pochowano w zbiorczej mogile na cmentarzu parafialnym w Sompolnie.
W pobliskich miejscowościach jak Nowa Wieś i Ignacewo stoczono po dwie bitwy. Poległych powstańców pod Nową Wsią pochowano na cmentarzu parafialnym w Sadlnie i w grobie zbiorowym w Nowej Wsi. W drugiej połowie XIX wieku masowo emigrowali chłopi polscy do Brazylii. W czasie II wojny światowej w Kryszkowicach miała miejsce potyczka Niemców z Rosjanami. Podczas okupacji hitlerowskiej miało miejsce masowe wysiedlenie i przesiedlenie Polaków do Generalnej Guberni względnie do małych gospodarstw o słabej glebie. Wielu mieszkańców aresztowano i wywożono do obozów i więzień. W Piotrkowie Kujawskim rozstrzelano wraz z innymi proboszcza parafii Sadlno ks. Jana Mikołajczyka. Niemcy opuścili teren gminy 20 stycznia 1945 roku. Pod koniec II wojny światowej w okolicy Boguszyc i Wierzbinka działała polska partyzantka. W roku 1984 przed pałacem w Wierzbinku ufundowano obelisk upamiętniający tych Polaków, którzy zginęli w okresie II wojny światowej i w walkach o władzę ludową.
Partnerzy
